Świecznik siedmioramienny (Wj 25, 31-40)

Mojżesz na szczycie góry Horeb przebywał z Bogiem przez 40 dni i 40 nocy. W tym czasie odwiedził Niebo i uczestniczył w liturgii niebiańskiej. Po czym otrzymał od Boga nakaz odtworzenia na Ziemi niebiańskiej liturgii, stąd potrzeba budowania różnych sprzętów liturgicznych dostosowanych do warunków pustynnych. Omówiliśmy już Arkę Przymierza, Cheruby, Stół na chleby pokładne, teraz kolej na siedmioramienny świecznik, po hebrajsku MeNORaH. To słowo jest bliskie słowu Arka (`aRON), oba słowa zawierają rdzeń `oR, to znaczy światło, co jest logiczne w przypadku świecznika. Od pozostałych sprzętów liturgicznych menora różni się tym, że musi być z czystego złota, podczas gdy arka i stół są z drewna pokrytego płatkami złota. Menora nie może też składać się z kilku elementów, musi być z jednej bryły ważącej około 40 kilogramów czystego złota!
Załączona ilustracja pokazuje schemat budowy: 1 podstawa, 1 trzon, 6 ramion, 10 kielichów w kształcie kwiatów migdałowca, z czego 4 na centralnym trzonie, 10 pąków na każdym odgałęzieniu, 22 kielichy na ramionach, 6 lamp skierowanych do środka, co przypomina cherubów skierowanych w stronę arki. Można stąd łatwo wywnioskować, że centralny płomień symbolizuje Boże światło i 6 lamp symbolizuje stworzenie zwrócone w stronę Boga.
Sam kształt świecznika przypomina drzewo życia postawione na środku raju oraz krzew gorejący (por. Wj 3, 1-6). W czasach Chrystusa światło menory było utożsamiane ze światłem Ducha Bożego unoszącego się nad wodami pierwszego dnia stworzenia, taką też symbolikę znajdziemy w Księdze Apokalipsy.
Sam kształt menory obrazuje kwitnące drzewo, a więc jest symbolem płodności. U proroka Jeremiasza migdałowiec jest symbolem czuwania w nadziei i życia (por. Jr 1, 11-12). Światło menory jest światłem pochodzącym od Boga, oświetla całe stworzenie i je zapładnia, bo nadaje mu sens. Całe stworzenie powinno być ukierunkowane w stronę Boga jako źródła wszelkiego życia.
Posłuchajmy komentarza rabina Hirscha na temat symboliki menory:
Menora była jedynym przedmiotem w Przybytku wykonanym całkowicie z metalu, a co więcej ze złota. Biorąc pod uwagę szlachetność tworzywa, z którego została ukształtowana, ma ona symbolizować twardość, wytrwałość i niezmienność, jej forma zaś implikuje wzrost i rozwój. Dwie cechy menory jej materiał i jej forma przedstawiają sobą wzrost i rozwój tych właściwości: twardości, wytrwałości i wytrzymałości, które mają pozostać niezmienione na zawsze. Samym swoim wyglądem menora reprezentuje całkowicie przeciwieństwo tego, co symbolizuje stół. Stół chlebów pokładnych był w przeważającej mierze wykonany z drewna. Drzewo znajduje się w ciągłym procesie rozwoju, zaś stół w Przybytku bierze swoją twardość i swoją wytrzymałość jedynie ze sposobu jego ukształtowania i dodanych mu akcesoriów. Stół zatem symbolizuje materialny aspekt życia, który z samej swojej natury podlega zmianom właściwym dla takich zjawisk, jak starzenie się i wzrost, kwitnienie i dojrzewanie, a w końcu śmierć i rozkład. Jedynie w Przybytku stół poprzez ducha i rozporządzenia Boskiego Prawa uzyskuje ustalone ograniczenia, twardość, wytrzymałość i wieczne znaczenie.
Kiedy przenosimy wzrok na menorę, dostrzegamy w niej zupełne przeciwieństwo stołu. Zrobiona tylko i wyłącznie ze złota, symbolizuje niezmienność, twardość i ponadczasowość, które jak wskazuje jej kształt mają kwitnąć i rozwijać się w Miejscu Obecności Boga, poprzez Boży Duch. Jednakże tak samo jak w człowieku tym, co trwałe, pewne, niezmienne i wieczne jest jedynie Boski pierwiastek w człowieku, którego stajemy się świadomi wtedy, gdy dochodzimy do poznania tego, czym jest prawda, i kiedy kieruje nami wola przekształcenia naszej świadomości w praktykę poprzez czynienie dobra. ()
W związku z tym menora to drzewo, które symbolizuje rozpoznanie i praktyczne wprowadzenie w życie tego, co jest dobrem i prawdą, jest drzewem wykutym ze złota, od swoich korzeni po owoce, jest szczerym złotym w każdej swojej części i na każdym etapie swojego rozwoju. Ponadto w swojej najpełniejszej, wykończonej formie, w swojej najwyższej formie doskonałości, od swoich korzeni po kwiaty, jest niepodzielne, nie zostało złożone po kawałku z różnych części. Jest w całości z jednej bryły złota. Zanalizujmy teraz poszczególne części menory.

Biblia Pięcioksiąg Tora
Stary Testament Tanach
Księga Wyjścia Szemot Exodus
Mojżesz Aaron