Hubal (1973)

Hubal polski film wojenny w reżyserii Bohdana Poręby z 1973 r. opisujący losy oddziału kawalerii majora Henryka Dobrzańskiego (pseud. Hubal), ostatniej, regularnej jednostki wojsk II Rzeczypospolitej, który nie złożył broni po przegranej kampanii wrześniowej.
Historia

Według wspomnień reżysera, na początku lat 70. XX wieku wezwano go do Ministerstwa Kultury, gdzie okazano mu gotowy scenariusz autorstwa Jana Józefa Szczepańskiego, jednocześnie proponując nakręcenie filmu. Bohdan Poręba propozycję przyjął, wymógł jednak usunięcie kilku scen (romansu dowódcy z chłopką i rozstrzelania jeńców niemieckich). Gotowy film nie uniknął problemów z cenzurą zamierzano wyciąć scenę z mszy porannej w Boże Narodzenie, w trakcie której intonowana jest pieśń Boże, coś Polskę. Reżyser uniknął tego dzięki opinii ministra obrony narodowej, gen. Wojciecha Jaruzelskiego, który zwięźle pochwalił film po zaimprowizowanym specjalnie dla niego pokazie[2]. Film nie ma scenarzysty w czołówce, gdyż Jan Józef Szczepański wycofał się po zmianach wprowadzonych przez reżysera[3].
Obsada
Rola Aktor
major Henryk Dobrzański (pseud. Hubal) Ryszard Filipski
Marianna Cel (pseud. Tereska) Małgorzata Potocka
kapitan Maciej Kalenkiewicz (pseud. Kotwicz) Tadeusz Janczar
rotmistrz Stanisław Sołtykiewicz Emil Karewicz
Maruszewski Andrzej Kozak
ksiądz Ludwik Mucha Zygmunt Malanowicz
pułkownik Leopold Okulicki (pseud. Miller) Józef Nowak
kapitan Józef Bolesław Grabiński (pseud. Pomian) Stefan Szmidt
nauczyciel Stoiński (pseud. Brzoza) Zygmunt Wiaderny
oficer Gestapo Bogusław Sochnacki
ksiądz Edward Ptaszyński Kazimierz Wichniarz
kapral Stanisław Wiśniewski Jerzy Braszka
plutonowy Józef Alicki Stanisław Niwiński
Bania, członek oddziału Hubala Tadeusz Schmidt
kapral Franciszek Głowacz Lis Jerzy Aleksander Braszka
Nagrody

1974 Ryszard Filipski Łagów (Lubuskie Lato Filmowe) Gwiazda Filmowego Sezonu
1974 Bohdan Poręba Łagów (Lubuskie Lato Filmowe) Złoty bilet (nagroda kierowników kin)
1976 Małgorzata Potocka Nagroda im. Zbyszka Cybulskiego (do 1986 przyznawana przez tygodnik Ekran)
1973 Ryszard Filipski Nagroda Ministra Obrony Narodowej I stopnia;
1973 Bohdan Poręba Nagroda im. Włodzimierza Pietrzaka
1974 Bohdan Poręba Sopot FF Statuetka Wolności
1974 Ryszard Filipski Panama MFF nagroda aktorska
1973 Ryszard Filipski Złota Kamera (przyznawana przez pismo Film) najlepszy aktor lub debiut aktorski