Rdz 28 Schody do nieba

Jakub już dwa razy wykiwał swojego bliźniaka Ezawa: zabrał mu prawo pierworództwa oraz podstawił się za niego w celu otrzymania ojcowskiego błogosławieństwa. Słowo się rzekło obietnica dana Abrahamowi spada na Jakuba, nawet po ujawnieniu oszustwa. Ezaw nie mógł pogodzić się z przegraną, znienawidził swego brata i zamierzał go zabić. Aby uratować Jakuba, rodzice postanawiają go odesłać, licząc na to, że furia Ezawa kiedyś ostygnie.
Podają taką wymówkę: skoro Jakub stał się powiernikiem Abrahamowej obietnicy, musi wrócić do Haranu i poszukać żony pośród klanu Abrahama. Jakub odchodzi, otrzymawszy wcześniej specjalne błogosławieństwo od swego ojca w Imię Wszechmogącego Boga, El-Szaddaj, Boga wyżyn.
Widzimy tutaj schemat, który zaczyna się powtarzać: Wybrany idzie na Wygnanie. To wielka tajemnica wygnania. W zasadzie Wybrany nie ma gdzie spocząć, tak było od samego początku: pierwsze słowa Boga skierowane do Abrahama brzmiały: Opuść swoją ziemię!
Dlaczego Wybrańcy muszą iść na wygnanie? Ponieważ żaden człowiek nie kontroluje swego wybrania. Wybranie, tak jak błogosławieństwo, nie jest przywilejem ani władzą. To droga służby, a Wybrany uczy się tej służby zaczynając od samego dołu społecznej drabiny. Będzie mógł się wspinać w górę z Bożą pomocą pod warunkiem, że nigdy go nie opuści duch służby i zawierzenia Bogu.
Aszrej ! W drogę! To polecenie rozbrzmiewa 45 razy w Biblii, a Psalm numer jeden rozpoczyna się właśnie od tego wezwania! Jak go przetłumaczyć? Pierwsze tłumaczenie Biblii z języka hebrajskiego na grekę, zostało dokonane przez 70 rabinów (stąd nazwa Septuaginta). Oni przetłumaczyli słowo Aszrej jako Błogosławiony. Błogosławiony jest ten, kto wyrusza na rozkaz Boga.
Ale Jakub się nauczy, że Bóg Abrahama nie jest Bogiem statycznym, odległym. Bóg Abrahama zaskakuje, bo nie spoczywa na niebiosach, tylko jest tu i teraz, a tego Jakub się nie spodziewał. Kilka razy w swoim życiu powie: «Prawdziwie Pan jest na tym miejscu, a ja nie wiedziałem» (Rdz 28,16).

Tak więc Jakub ucieka z Beer-Szeby na północ. Już pierwszej nocy będzie miał pamiętne doświadczenie. Kiedy noc nastała, doszedł do jakiegoś miejsca i musiał się tam zatrzymać. Tradycja ustna spisana w Talmudzie dopowie, że chodzi akurat o górę Morię, tam gdzie Abraham poświęcił Izaaka Bogu (rozdział 22, link), i tam gdzie Salomon zbuduje Świątynię Jerozolimską.
Jako poduszki Jakub musi użyć kamienia. On, który nie opuszczał rodzinnego namiotu, teraz uczy się ascetycznego trybu życia! W nocy ma sen. Sen to szczególny sposób komunikowania się z Bogiem. Dlaczego? Bo sen pojawia się wtedy, kiedy człowiek śpi, kiedy staje się bezbronny, co jest zapowiedzią jego śmierci... a więc jest to stan szczególnej bliskości z Bogiem.

Najbardziej zaskakujący są aniołowie, którzy poruszają się w górę i w dół. Dlaczego to takie zaskakujące? Ponieważ wówczas nikt nie mógł sobie wyobrazić, że istnieje połączenie między światem Bożym a światem ludzkim. Jedyna rzeczywistość, która je łączyła, to była ofiara, której dym unosił się ku niebu i ewentualne miał szansę na docieranie do boskich nozdrzy, ale nic więcej.
Tak więc aniołowie, którzy poruszają się w górę i w dół, to naprawdę nowatorskie doświadczenie, które będzie karmić wyobraźnię wszystkich potomków Jakuba. Dobra nowina brzmi następująco: istnieje żywy związek między niebem a ziemią!
Według Talmudu aniołowie symbolizują bóstwa pogańskie, ale Jakub ich nie potrzebuje, bo odkąd został Wybranym może rozmawiać bezpośrednio z Bogiem! Jemu właśnie jest powtórzona obietnica dana przez Boga:
Wciąż przewija się ten sam temat: błogosławieństwo wszystkim ma przyjść za pośrednictwem błogosławieństwa jednemu.
Potem Jakub się budzi i mówi do siebie: «Prawdziwie Pan jest na tym miejscu, a ja nie wiedziałem» (Rdz 28,16). Tak my dziś tłumaczymy to zdanie, ale rabini tłumaczą je bardziej subtelnie: «Adonaj jest na tym miejscu-JA, a nie wiedziałem». To słowo JA odnosi się do głosu, który przemawiał do Jakuba. Tutaj słowo JA przedstawia Imię Boga, Haszem (YHWH). Według rabinów w tym miejscu po raz pierwszy słyszymy prawdziwe imię Boga. To słowo zbliżone jest do tego, które zostanie objawione Mojżeszowi przy krzaku gorejącym (Wj 3,14). W pewnym sensie to prawdziwe Imię Boga zostało już teraz objawione Jakubowi. Tak jak było już objawione Abrahamowi w piętnastym rozdziale (Rdz 15,1 link) i kiedy Bóg przemawiał do Izaaka w 26 rozdziale (Rdz 26,24 link).
Dom Boga Bet-El czyli świątynia. W Biblii jest kilka miejsc nazwanych Betel, ale ta nazwa najbardziej dobitnie odnosi się do Jerozolimy, która ze swoją świątynią stanie się najbardziej Domem Boga i Bramą Niebios! Także Talmud powie, że miejscowość Luz to właśnie dawna nazwa Jerozolimy.

Słowa kluczowe (dla wyszukiwarek)
Sen Jakuba
Drabina do nieba
Drabina Jakuba
Biblia
Stary Testament Tanach
Księga Rodzaju Bereszit Genesis
Pięcioksiąg Tora
prof. Joseph Davidovits
Historia biblijna
Archeologia biblijna