Krzyżacy polski barwny film historyczny z 1960 roku w reżyserii Aleksandra Forda, oparty na powieści Henryka Sienkiewicza pod tym samym tytułem. Osią fabularną filmu jest wielka wojna z zakonem krzyżackim widziana oczyma Zbyszka z Bogdańca (Mieczysław Kalenik) zakochanego w Danusi (Grażyna Staniszewska), córce Juranda ze Spychowa (Andrzej Szalawski) oraz jego stryja Maćka z Bogdańca (Aleksander Fogiel).
Film Forda był pierwszą polską superprodukcją, w której nakręcenie były zaangażowane najwyższe władze państwowe. Na potrzeby filmu zaangażowano około tysiąca statystów i nakręcono z rozmachem kulminacyjną sekwencję bitwy pod Grunwaldem. Autorem zdjęć do filmu, barwionych za pomocą technologii Technicolor, był Mieczysław Jahoda, natomiast scenografie wykonał Roman Mann.
Film Forda po premierze okazał się najbardziej dochodowym dziełem i filmem o największej oglądalności w historii polskiej kinematografii, choć budził sprzeczne uczucia wśród recenzentów. Z jednej strony chwalono film za rozmach inscenizacyjny oraz urodę zdjęć, z drugiej zaś wyrażano wobec filmu obawy związane z jego silnie nacjonalistycznym przesłaniem. Krzyżacy stanowili narzędzie propagandowe polskich władz komunistycznych w podsycaniu konfliktu dyplomatycznego pomiędzy Polską Rzeczpospolitą Ludową oraz Republiką Federalną Niemiec. Mimo to właśnie film Forda ukształtował na lata wyobrażenie o wojnie polsko-krzyżackiej, w chwili premiery został też nagrodzony Złotą Kaczką dla najlepszego filmu polskiego.
Fabuła
Akcja filmu rozpoczyna się na początku XV wieku, kiedy na granicy polsko-krzyżackiej wojska zakonne urządzają napady na pogranicze koronne. Podczas jednego z napadów rycerz Jurand ze Spychowa ratuje kupców polskich, za co w akcie zemsty rycerze zakonni palą jego siedzibę i mordują żonę Juranda.
Obsada
Andrzej Szalawski Jurand ze Spychowa
Mieczysław Kalenik Zbyszko z Bogdańca
Aleksander Fogiel Maćko z Bogdańca
Leon Niemczyk Fulko de Lorche
Grażyna Staniszewska Danusia Jurandówna
Urszula Modrzyńska Jagienka ze Zgorzelic
Tadeusz Kosudarski Rotgier
Henryk Borowski Zygfryd de Löwe
Mieczysław Voit Kuno von Lichtenstein
Włodzimierz Skoczylas Sanderus
Emil Karewicz król Władysław Jagiełło
Tadeusz Białoszczyński książę mazowiecki Janusz I
Stanisław Jasiukiewicz wielki mistrz krzyżacki Ulrich von Jungingen
Józef Kostecki wielki książę litewski Witold
Janusz Strachocki wielki mistrz krzyżacki Konrad von Jungingen
Lucyna Winnicka księżna Anna Danuta, żona księcia Janusza
Andrzej Konic Skirwoiłło
Andrzej Krasicki Hughens
Stanisław Winczewski Zych ze Zgorzelic
Cezary Julski Zawisza Czarny
Janusz Ziejewski Zyndram z Maszkowic
Ryszard Ronczewski komtur Henryk z Człuchowa[10]
Zbigniew Skowroński Tolima
Mieczysław Stoor Hlawa
Jerzy Kozakiewicz Cztan z Rogowa
Michał Leśniak Ciaruszek
Janusz Paluszkiewicz marszałek królewski
Krzysztof Kowalewski łucznik krzyżacki
Tadeusz Schmidt Jan ika
Jerzy Pichelski Powała z Taczewa
Lechosław Litwiński Wilk ze Zgorzelic
Nasz serwis wykorzystuje pliki cookie. Warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies możesz zmienić w ustawieniach Twojej przeglądarki.