Krugerrand
Krugerrand – południowoafrykańska moneta bulionowa. Złoty krugerrand uważany jest za pierwszą na świecie monetę bulionową[1]. Zaliczany jest także do grona tzw. wielkiej szóstki – najbardziej rozpoznawalnych i renomowanych monet bulionowych świata[2].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Złote krugerrandy są bite w mennicy południowoafrykańskiej od 3 lipca 1967. Początkowo dostępne były tylko monety zawierające dokładnie jedną uncję trojańską (toz, ang. troy ounce), czyli 31,1035 g czystego złota. Od 1980 roku bite są również monety o wadze 1/2, 1/4 i 1/10 uncji. Z powodu polityki apartheidu wywóz krugerrandów do wielu krajów był zabroniony w latach 70. i 80.
Nazwa krugerrand jest dwuczłonowa i pochodzi od nazwiska Paula Krugera, prezydenta Republiki Południowoafrykańskiej w latach 80. i 90. XIX wieku oraz waluty RPA – rand. Pomimo nieposiadania nominału krugerrandy są pełnoprawnym środkiem płatniczym w RPA. Jego wartość jest równa aktualnej cenie zawartego w monecie kruszcu[3].
Po raz pierwszy krugerrandy wybito ze srebra w wersji proof oraz brilliant uncirculated w 2017 r. z okazji 50. rocznicy bicia złotych krugerrandów[4]. Standardową wersję bitych ze srebra próby 999 i wadze jednej uncji trojańskiej krugerrandów wprowadzono na rynek w 2018 r.[5] Oprócz tego od 2020 r. wybijane są także dwuuncjowe srebrne krugerrandy w wariancie proof[6].
Wygląd i parametry[edytuj | edytuj kod]
Krugerrandy bite są ze złota 22-karatowego (próby 916) z niewielką domieszką miedzi (8,333%) w celu zwiększenia twardości i zabezpieczenia przed zarysowaniem i ścieraniem. Ponieważ zawierają dokładnie jedną uncję (lub odpowiednio 1/2, 1/4 lub 1/10 uncji) złota, ich rzeczywista masa jest odpowiednio większa.
| wielkość | wartość nominalna | waga (g) | średnica (mm) | zawartość złota (g) | zawartość złota (toz) |
|---|---|---|---|---|---|
| Full | 1 oz | 33,930 | 32,69 | 31,1035 | 1,0000 |
| Half | 1/2 oz | 16,965 | 27,00 | 15,5518 | 0,5000 |
| Quarter | 1/4 oz | 8,482 | 22,00 | 7,7759 | 0,2500 |
| Tenth | 1/10 oz | 3,393 | 16,50 | 3,1104 | 0,1000 |
Awers monety przedstawia popiersie Paula Krugera, w otoku napis SUID AFRIKA w języku afrikaans i SOUTH AFRICA po angielsku, na rewersie umieszczono wizerunek antylopy springbok, narodowego symbolu Południowej Afryki, rok emisji, nominał i zawartość złota (również w obu językach). Od 2017 r. krugerrandy są dodatkowo zabezpieczone przed fałszerstwem za pomocą umieszczonej na rewersie pod tylnymi nogami antylopy mikroskopijnie wygrawerowanej nazwy monety umieszczonej[7].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Co to jest moneta bulionowa?. bullioncointrader.com. [dostęp 2024-03-11].
- ↑ Jakie monety bulionowe warto kupić?. bullioncointrader.com. [dostęp 2024-03-11].
- ↑ Krugerrand - najstarsza i najbardziej znana ze wszystkich złotych monet. flyingatom.gold. [dostęp 2024-03-10].
- ↑ ASrebrny Krugerrand 2018. oldenmark.com. [dostęp 2024-03-11].
- ↑ Afryka Południowa 1 krugerrand, 2018-2024. ucoin.net. [dostęp 2024-03-11].
- ↑ Afryka Południowa 2 krugerrandy, 2020-2023. ucoin.net. [dostęp 2024-03-11].
- ↑ Zabezpieczenia monet, o których nie wiesz. metalelokacyjne.pl. [dostęp 2024-03-10].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Oficjalna strona monety (ang.)
- Opis monety Krugerrand (pol.)
- Opis techniki sprawdzania autentyczności monet na oficjalnej stronie Mennicy Południowoafrykańskiej. randrefinery.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-03-28)]. (ang.)