Francja i Niemcy reagują na Brexit. Dwa największe kraje UE proponują szereg zmian, których wspólnym mianownikiem jest jeszcze większa integracja państw członkowskich i nadanie unijnym organom większych uprawnień.
W dokumencie opublikowanym dziś rano przez TVP Info, którego sygnatariuszami są ministrowie spraw zagranicznych Niemiec i Francji, zawarto szereg propozycji dotyczących reformy UE, zarówno w krótkim, jak i długim horyzoncie.
- Wsparcie i entuzjazm dla naszego wspólnego projektu przygasły w ciągu ostatniej dekady w naszych społeczeństwach. Właściwą odpowiedzią nie jest teraz ani prosty apel o „więcej Europy", ani też o więcej refleksji. Aby zapobiec pełzającej erozji projektu europejskiego, musimy być bardziej skoncentrowani na kluczowych kwestiach i wychodzeniu naprzeciw oczekiwaniom obywateli – stwierdzają Jean-Marc Ayrault i Frank-Walter Steinmeier.
ReklamaZalecenia zawarte w dokumencie można podzielić na kilka obszarów. Kolejno omówimy każdy z nich, obszernie cytując francusko-niemiecki dokument.
Imigranci
- Kraje nie powinny indywidualnie odpowiadać na kryzys migracyjny, który jest prawdziwym europejskim wyzwaniem XXI wieku. (…) Niemcy i Francja są przekonane, że najwyższy czas na pracę nad utworzeniem prawdziwie zintegrowanej polityki wobec azylantów, uchodźców i imigrantów.
- UE powinna ustanowić pierwszą na świecie międzynarodową straż graniczną. W krótkiej perspektywie FRONTEX powinien zostać wzmocniony przez funkcjonariuszy oddelegowanych z państw członkowskich. W średnim okresie FRONTEX powinien być powiększony tak, aby nie tylko mieć własny personel, ale także odpowiednie środki techniczne.
- Proponujemy stworzenie wspólnego europejskiego systemu wizowego.
- Sytuacja, w której ciężar przyjmowania imigrantów jest nierówno rozłożony między część państw członkowskich, jest nie do przyjęcia. W pierwszym kroku należy ulepszyć system dubliński i dostosować go do wyjątkowych sytuacji, tak aby stworzyć stały i wiążący mechanizm, który pozwoli przewidzieć podział obciążeń między wszystkie kraje członkowskie.
- UE musi znaleźć odpowiedź na imigrantów ekonomicznych. Nie powinni oni korzystać z przepisów dla uchodźców.(…) Należy opracować unijne prawo imigracyjne, które jasno wskaże legalne drogi do przyjazdu do pracy w Europie, biorąc pod uwagę odmienną kondycję rynku pracy w poszczególnych państwach członkowskich.(…) Należy także wspierać kraje, z których pochodzą imigranci ekonomiczni, aby stwarzać dla nich szanse na miejscu.
Gospodarka
- Wspólna waluta stanowi najbardziej widoczny i ambitny wyraz europejskiego zjednoczenia. Euro pomogło ochronić kraje członkowskie od międzynarodowej spekulacji i pomogło budować wspólny rynek. Euro odzwierciedla nasze przywiązanie do nieodwracalności integracji europejskiej.
- Musimy przyjąć do wiadomości, że wymogi i konsekwencje członkostwa w strefie euro były wyższe, niż można było się spodziewać w momencie powstawania strefy euro. Dlatego też musimy respektować wolę innych krajów, które same zadecydują o tym, kiedy przystąpić do strefy euro.
- Francja i Niemcy wezmą na siebie główny ciężar odpowiedzialności za doprowadzenie do gospodarczej konwergencji i sprawowanie politycznego nadzoru nad tym procesem. Kraje notujące deficyty oraz nadwyżki będą musiały się porozumieć, ponieważ jednostronne rozwiązanie jest politycznie nierealne.
- Francja i Niemcy pozostają przywiązane do bilateralnych inicjatyw mających na celu szybką harmonizację regulacji i nadzoru, jak również przepisów podatkowych dla przedsiębiorstw.
- Specjale inicjatywy powinny przyspieszyć wzrost i konwergencję w krajach członkowskich w kluczowych sektorach, takich jak energetyka, sektor cyfrowy, badania i rozwój oraz podnoszenie kompetencji. W krótkim okresie można ustalić wspólne cele powiązane z Europejskim Funduszem Inwestycji Strategicznych. W średnim okresie sektory strategiczne powinny być objęte wspólnymi regulacjami, a nawet objęte wspólnym nadzorem.
- Obecna architektura euro nie jest wystarczająca, aby stawić czoła zewnętrznym szokom. Dokończenie strefy euro będzie nieść za sobą wspólny nadzór polityczny, jak również współdzielenie obciążeń fiskalnych. (…) Przyszła architektura euro nie będzie oparta ani jedynie na politycznych decyzjach, ani też sterowana jedynie przez siły rynkowe. Każdy krok ku pogłębianiu unii walutowej musi obejmować te dwa aspekty.
- Obywatele słusznie domagają się odzyskania kontroli nad prowadzeniem polityki strefy euro. W krótkim terminie przewodniczący Eurogrupy powinien odpowiadać przed podkomisją ds. strefy euro Parlamentu Europejskiego. W dłuższym horyzoncie Eurogrupa i jej przewodniczący powinni odpowiadać przed parlamentarnym ciałem złożonym z posłów do PE, jak również do parlamentów krajowych. Ciało to powinno sprawować nadzór nad wszystkimi kwestiami dotyczącymi sfery fiskalnej i makroekonomicznej.
- Europejski Mechanizm Stabilizacyjny powinien zostać przekształcony w Europejski Fundusz Monetarny podległy kontroli parlamentu.
- Unia fiskalna pozostaje brakującym ogniwem strefy euro.
- Każdemu posunięciu ku pogłębieniu strefy euro powinny towarzyszyć działania dotyczące wspólnych przepisów podatkowych, szczególnie dotyczących międzynarodowych korporacji, jak również opracowania wspólnych standardów polityki socjalnej.
Bezpieczeństwo
- UE powinna ustalić wspólne priorytety strategiczne polityki zagranicznej i bezpieczeństwa.
- Kraje członkowskie powinny przestrzegać zobowiązań dotyczących przeznaczania odpowiednich środków na wydatki zbrojeniowe.
- Potrzebujemy silnej i bardziej elastycznej możliwości odpowiedzi na kryzys. UE powinna móc planować i przeprowadzać operacje cywilne i militarne w sposób bardziej efektywny, przy udziale stałego łańcucha dowodzenia siłami militarnymi.
- UE powinna móc korzystać z sił szybkiego reagowania. W razie potrzeby, kraje UE powinny zastanowić się nad utworzeniem wspólnych sił morskich lub wspólnych sił w innych obszarach.
- Państwa UE powinny wspólnie ustalać swoje priorytety dotyczące wydatków militarnych. Utworzenie europejskiego programu obronnego powinno wesprzeć innowacyjność przemysłu zbrojeniowego.
- Państwa UE powinny ściślej współpracować w zakresie walki z terroryzmem. W średnim okresie należy utworzyć platformę współpracy wywiadów i usprawnić wymianę danych, opracować wspólne plany na wypadek sytuacji kryzysowych. (…) W długim okresie sensowne byłoby rozszerzenie pola działania europejskiego prokuratora, który teraz zajmuje się tylko sprawami finansowymi, o walkę z terroryzmem i zorganizowaną przestępczością. W takiej sytuacji wymagana byłaby harmonizacja prawa kryminalnego.
Michał Żuławiński